21 maart 2024

Reflecties op georganiseerde ongevallen en huidige trends

Auteur: NIVRE
Branche Personenschade
Reflecties op georganiseerde ongevallen en huidige trends

Vroegâh of nog steeds actueel?
Soms realiseer je jezelf hoe lang je al in de verzekeringswereld actief bent. Ik startte in 1983, meer dan 40 jaar geleden, bij een middelgrote assuradeur in Alkmaar. Er is veel veranderd, maar eigenlijk toch ook niet echt. Dit realiseerde ik mijzelf toen ik het artikel “Netwerken zetten botsingen in scène: Nieuwste truc is inzet van bezorgdiensten” las.

Waar had ik dit eerder gezien?

Het “Haags Circuit”
Sommige mensen van mijn generatie denken waarschijnlijk meteen aan Jacobse en Van Es, twee nogal “louche” typetjes, gecreëerd door Van Kooten en De Bie. Bij mij roept het echter herinneringen op van opzettelijke aanrijdingen in de jaren ‘80 van de vorige eeuw.

Het was een tijd waarin mobiele telefoons nog niet werden gebruikt. Wie kent nog walkie talkies? Deze apparaatjes met een antenne werden toentertijd nog veelvuldig gebruikt. Wat gebeurde er? Handlangers van de leidende personen binnen het “Haags Circuit” stonden met walkie talkies op de hoek van een straat en meldden aan bestuurders in auto’s dat er iemand aan kwam rijden, waarna er met een snelheid van 80 kilometer of meer vanuit een straat van rechts de weg op werd gereden en er een ernstige aanrijding werd veroorzaakt.

Plotsklaps waren er meerdere getuigen die verklaarden dat de van rechts komende auto met een geringe snelheid aan kwam rijden en er aan deze auto geen voorrang werd verleend. Aansprakelijkheid was duidelijk aldus de van rechts komende auto en de getuigen.

Welk belang had men toen?
De ernstig beschadigde auto werd na de aanrijding naar een gerenommeerde garage in Den Haag gebracht om te laten taxeren. Soms kon de auto nog gerepareerd worden, maar vaak was de auto economisch total loss. Men nam de auto, nadat de autoschade getaxeerd was, weer mee en repareerde deze in eigen beheer tegen hele lage kosten. Dezelfde auto werd meerdere keren ingezet voor, wat later duidelijk werd, opzet aanrijdingen.

Doordat experts en verzekeraars informatie met elkaar deelden, kwam men erachter dat er een criminele bende achter zat. Verzekeraars deelden informatie over de leidende krachten achter het “Haags Circuit”, maar ook namen van deelnemers en kentekens van auto’s. Deze “zwarte lijsten” lagen op het bureau van de schadecorrespondenten bij de aansprakelijkheidsverzekeraars. Dit alles leidde tot een protocol; er werd geen schade betaald voordat er een proces-verbaal van politie was. Daarnaast gingen altijd twee experts de schade aan de auto bekijken. Het patroon bleek telkens nagenoeg identiek te zijn.

De situatie werd steeds ernstiger. Zelf heb ik meegemaakt dat één van de leidende krachten binnen het “Haags Circuit” mij belde met de vraag of er voldoende informatie beschikbaar was om de schade te kunnen betalen. Toen ik antwoordde dat wij eerst het proces-verbaal wilden afwachten, dreigde de persoon om de auto van onze verzekerde in de fik te steken. De volgende dag werd ik door een huilende verzekerde gebeld; er was een zuur over haar auto heen gegooid en de lak, van de door haar na het eerdere ongeval aangeschafte fonkelnieuwe auto, was er volledig afgebeten. De andere 3 auto’s die in hetzelfde rijtje stonden, hadden geen schade. Nog geen half uur later belde de persoon die mij de dag ervoor ook belde met de vraag: “en gaan jullie al betalen?”

Door een goede samenwerking tussen verzekeraars en het delen van informatie doofde het “Haags Circuit” uiteindelijk uit.

L’histoire se repête, maar dan net even anders
In de praktijk komen wij dit soort zaken toch weer tegen. Het lijkt er echter wel op dat de vorderende partijen geleerd hebben van “fouten” uit het verleden en op basis van resultaten uit het verleden erin slagen om garanties voor de toekomst te verkrijgen.

Dat je als slachtoffer bij meerdere ongevallen betrokken bent, is mogelijk, maar hoe veel en hoe vaak kun je pech hebben?

Toen ik het artikel op Letselschade.nu: ‘Criminele netwerken zetten op grote schaal aanrijdingen met letsel in scène’ – Letselschade.NU las, vroeg ik mij af of “L’histoire se repête”.

Vaak zie je dat partijen proberen zaken pragmatisch met een (al dan niet geringe) schadevergoeding op te lossen omdat de kosten van nader onderzoek vaak hoger zijn dan de schadevergoeding in de desbetreffende kwestie.

Het is echter geen uitzondering meer dat er gescholden, gedreigd en geklaagd wordt (bij vele instanties, directie verzekeraar, Kifid, directie expertisebureaus, NIVRE, Orde van Advocaten, Medisch Tuchtcollege etc.).

Op deze wijze voert men de kosten voor partijen op en lijkt het sneller, eenvoudiger en minder kostbaar om toch maar overstag te gaan en een schadevergoeding aan te bieden. Begrijpelijk, maar is dit ook wenselijk?

AVG een groot goed, maar ook een belemmerende factor?
De Algemene Verordening Gegevensbescherming is een groot goed, maar werkt ons in de hier bedoelde kwesties ook tegen. De slachtoffers schermen met AVG als gegevens worden gekoppeld en teruggegrepen wordt op eerdere ongevallen waar zij in betrokken zijn geraakt.

Het is niet aan mij om hier een mening over te hebben of een oordeel over te geven, maar ik constateer wel een belemmering. De kant en klare oplossing heb ik niet zo snel voor handen, maar de AVG spreekt wel over proportionaliteits- en subsidiariteitsvereiste bij de verwerking van persoonsgegevens.

Ik vraag mij af, wat er zou gebeuren als alle verzekeraars in Nederland in kader van bestrijding van onwenselijke situaties informatie met elkaar delen en hiermee aan de oppervlakte komt dat het artikel in het AD juist is en ook bewezen kan worden dat er een nieuw “Haags (Amsterdams, Rotterdams, Haarlems etc.) Circuit” is ontstaan maar dan gericht op letselschade.

Ten slotte
Terecht wordt er in de media veel aandacht aan letselschade besteed. Wij, als NIVRE Experts, maar ook alle andere stakeholders zijn aan onze stand verplicht om mensen die een ongeval hebben meegemaakt en hierdoor gewond zijn geraakt te helpen en een passende financiële compensatie te bieden.

Mij persoonlijk raakt het als er mensen zijn, die een financiële compensatie ontvangen terwijl zij er geen recht op hebben. Als wij deze categorie kunnen uitsluiten, blijft er meer tijd over om onze inzet om de letselschadebranche en het proces te verbeteren, verder te optimaliseren. Dat is waar ik mij graag voor zou willen inzetten.

“Geen Gezeik, iedereen rijk”
En “samen voor ons eigen, laat de rest de rambam krijgen” waren bekende slogans van Jacobse en Van Es.

Jacobse en Van Es hieven zichzelf uiteindelijk op. Wat als satire was bedoeld, werd in de praktijk door grote groepen Nederlanders anders uitgelegd. De typetjes stierven in mei 1981 tijdens een sketch waarbij de Tweede Kamer was bezet.

Ik vrees, dat als wij vanuit de branche niet gezamenlijk met elkaar optrekken, de nieuwe Jacobsen en Van Essen niet uit zichzelf zullen verdwijnen.

Martin de Haan

Anderen bekeken ook