Spuitschades in land- en tuinbouw – waar branches Agrarisch en Aansprakelijkheid samenkomen

Spuitschades worden ze genoemd. Een jaarlijks terugkerend fenomeen. De ene agrariër dient gewasbescherming uit te voeren en beschadigt daarbij de gewassen van een andere agrariër of eigendommen zoals tuinbeplanting van een andere wederpartij. 

Je kunt de klok erop gelijkzetten dat vanaf grofweg april de meldingen weer gaan komen wanneer de activiteiten in het veld weer volop op gang komen. De ene ondernemer heeft al gezaaid en zijn gewassen komen net boven de grond, de andere ondernemer wil nog even zijn land onkruidvrij maken voor een goede start van zijn teelt. Daar botst het dan regelmatig. 

Maar ook in het najaar als de aardappelteelt wordt beëindigd en het loof wordt doodgespoten. Veelal treden hierbij schadelijke effecten op in naastgelegen fruitteeltpercelen. Bijvoorbeeld in appels en peren die tegen de oogst aan zitten. 

Dat kan door overwaaien van spuitvloeistof bij (te) harde wind, maar ook door dampwerking en drift. Hierdoor kunnen verschillende schadelijk effecten ontstaan, van bladverkleuring of spikkels op bladeren en vruchten tot afsterving van het gewas. Vaak met grote schades en impact tot gevolg.

Complexe combinatie van factoren

Spuitschades behelzen vaak een complexe combinatie van factoren. Enkele hiervan staan hieronder opgesomd, ter bepaling  van aansprakelijkheid. Wat waren de meteo-omstandigheden op het moment van toepassing? Was de apparatuur schoon en in goede staat? Welke gewasbeschermingsmiddelen zijn gebruikt? Heeft de uitvoerder een spuitlicentie? Zijn er analyse-monsters genomen? Hoe verhouden omstandigheden en gebeurtenissen zich tot elkaar? Wat was de invloed van de uitvoerende? Is het beschadigde product nog bruikbaar? Kan er nog opnieuw gezaaid worden?

Wat ga je onderzoeken?

Er valt dus bijna schier oneindig veel te onderzoeken. En daar ligt ook de uitdaging voor de expert. Heeft het zin om alles te onderzoeken? Wat zeggen de polisvoorwaarden? Zijn er beperkingen geclausuleerd? 

Veelal worden er zaken onderzocht die voor de schadevaststelling en polisdekking niet relevant zijn. Bijvoorbeeld of de uitvoerder een spuitlicentie heeft en daarmee gecertificeerd is om de bespuiting uit te voeren. In de meeste polissen staat nergens dat dit een voorwaarde is voor polisdekking. Dat geldt veelal ook voor de technische staat van de apparatuur. Bekijk dus altijd kritisch wat de polisvoorwaarden zeggen om te voorkomen dat veel tijd wordt verspild aan onnodig onderzoek.

Groeiend probleem

Anderzijds zijn spuitschades een groeiend probleem. Meer en grotere schades zijn aan de orde.  Waarbij vaker en vaker geluiden opstijgen over de verzekerbaarheid van dergelijke risico’s. Hoe ga je om met mate van verwijtbaarheid in relatie tot schade. Welk deel is aan het menselijk handelen toe te rekenen? Kunnen we met aanpassing/verhoging van eigen risico’s voldoende bijsturen?

Komende jaren zullen het gaan uitwijzen. Maar laten we, in het belang van de sector, met elkaar de juiste signalen blijven terugkoppelen naar opdrachtgevers. Tot die tijd zorgen we dat de laarzen en drone weer klaarstaan dit voorjaar.